Najstarszą, masywną budowlą Mysłowic jest kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Budowla kościoła sięga okresu lokacji miasta, tj. połowy XIV wieku, chociaż dzisiejsza jego sylwetka wcale na to nie wskazuje. W okresie gotyckim kościół posiadał smukłą sylwetkę; był posadowiony na rzucie kwadratu, z absydą od wschodu i wieżą od zachodu. Jeszcze w renesansie jego wnętrze nakryte było drewnianym stropem, ściany były polichromowane, co potwierdzają fragmentarycznie zachowane malowidła nad pachami sklepienia nawy. Potrzeby użytkowe, a także reagowanie na nowe prądy artystyczne spowodowały rozbudowę kościoła. Rozbudowa ta następowała w dwóch fazach. W pierwszej fazie, staraniem Anny Katarzyny Salomonowej – właścicielki dóbr mysłowickich, na początku XVII wieku przesklepiono i przedłużono wnętrze kościoła o jedno przęsło, od wschodu dobudowano dwupoziomową zakrystię, a korpus kościoła opięto przyporami. Wówczas też skrócono otwory okienne i przesklepiono je otworem półpełnym. W drugiej fazie rozbudowy, w latach 1741-1744, z inicjatywy ks. Jerzego Antoniego Mieroszewskiego dobudowano od strony wschodniej trójbocznie zamknięte, dwuprzęsłowe prezbiterium. Wnętrze kościoła rozczłonkowano filarami przyściennymi, dzięki czemu otrzymało ono barokowy wystrój. Sklepienie prezbiterium przyozdobiono plafonem z obrazem Matki Boskiej Wniebowziętej, łuk tęczy – stiukowymi kartuszami z datą przebudowy kościoła, krucyfiksem i monogramem “Św. Anna”, a podniebienie sklepienia nawy – ornamentem siatki regencyjnej. Na parapecie chóru muzycznego umieszczono dekorację stiukową z herbem “Ślepowron” w kartuszu. W XVIII wieku wyposażono kościół w barokową ambonę i 8 ołtarzy, z których główny został w 1839 roku przebudowany z zatarciem cech stylowych. Pomimo tych zmian kościół posiadał nadal swoistą sylwetkę gotycką; utracił ją dopiero po pożarze w 1901 roku, kiedy to obniżono kalenicę dachu, wieżę nakryto baniastym hełmem z podwójnymi latarniami, a jej naroża przyozdobiono kamiennymi boniami. Elewacja zachodnia otrzymała wówczas wolutowe kamienne szczyciki. Dopiero rozebranie narożnych przypór i zamurowanie prześwitów ostrołukowych w ścianach przyziemia wieży, uformowało ostatecznie barokowy wygląd kościoła, który utrzymał się po dzień dzisiejszy. W kościele prowadzone są od 1997 roku prace remontowo-konserwatorskie, skupione głównie na scalaniu rozwarstwiających się murów i na ograniczaniu podmakania ścian. W poprzedzającym je rozpoznaniu tynków ujawniono obecność kilku wcześniejszych warstw malarskich. Najstarszą, z okresu po pożarze w 1901 roku, uznano za nader cenną, zasługującą na odsłonięcie i poddanie zabiegom konserwatorskim. Wdrożenie tego przedsięwzięcia ma dla historii kultury naszego regionu ogromne znaczenie, gdyż ponowne eksponowanie w tak wielkiej skali malarstwa monumentalnego z początków naszego stulecia, niedocenianego przez dziesiątki lat, jest aktem pionierskim. Istnieją ponadto przesłanki, iż odsłonięta polichromia jest w naszym środowisku kulturowym najstarszym przykładem ingerencji konserwatorskiej w rozwiązywaniu kolorystyki wnętrza w zabytkowym obiekcie sakralnym. Spośród elementów wyposażenia wnętrz, poddawanym również zabiegom konserwatorskim, na szczególną uwagę zasługuje malowany na desce obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, dotychczas datowany na przełom XVI/XVII wieku. Ostatnio przeprowadzone badania obrazu ujawniły jego wyjątkowy poziom artystyczny; sugerują także znacznie wcześniejszą datę powstania tego wybitnego dzieła.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz